илердиң бири иранлы ал-Бистами болды. Иранлы суфий Хусейн ибн Мансур Халладин мынадай тезис көтерди «ан ал-хак» (Я истина, я бог). Сөйтип қудай қысылғанын дәлилледи. Бундай тастыйықлаў ортодоксал исламға тән сынасыўда шақырық болып, пүткил уранның кийелилик, пайғамбардың караматлылығын бийкарлады. 9ww-жылы Халладжды төртке бөлди ҳәм Бағдадты еретик сыпатында отқа жағып жиберди.
XI әсирде Ғаззали ортодоксаллық ислам системасына суфизмниң көп ғана мистикалық элементлерин киргизди ҳәм мөминлик, о дүнья, экстаз, қудайға умтылыў ҳ. т. б. туўралы суфийлик тәлийматты бөлип, айрықша атады.
Ар Разидиң философиялық көз-қараслары
Көрнекли ойшыл-энциклопедист Абу Бакр ар-Рази (iyt-9wt) медицина, химия ҳәм басқа да илимлер бойынша көп санлы трактатларды дөретиў менен бирге философия менен де шуғылланды. Оның философиялық көз-қараслары Ирак ҳәм Индия диний философиялық системаларының материалистлериниң тәлийматларының тәсиринде қәлиплести.
Ар-Разидиң тастыйықлаўы бойынша бес мәңги баслама бар дөретиўши (творец), абсолют кеңислик, абсолют ўақыт (ямаса мәңги даўам етиўшилик), жан ҳәм материя - усылар дүньяны қурайды.
Ол Аристотель ҳәм басқа да философлардың ҳәрекеттиң дәреги затлардан тысқарыда деў менен «биринши ҳәрекетке келтириўши» (первый двигатель) тәлийматын көтерип шыққан пикири менен келиспейди. Ҳәрекет-затлардың өзлериниң ажыралмас қәсийети ҳәм оның дәреги - затлардың өзлериниң ишинде.
Ар-Рази белгили дәрежеде атомлар ҳәм бослық туўралы Демокриттиң теориясын қайтадан тикледи. Идеализмге қарсы шығып, жан ҳәм денениң бирлиги ҳаққында тезисти көтерип шықты.
Гносеологиясында Ар-Рази тәбиятты билиў мүмкинлигинен келип шығады. Ол тәжрийбеге үлкен әҳмийет берди. Ҳәттеки бир адамның тәжрийбесин практикада тексерилмеген логикалық жуўмақ, тужырымлардың
Страницы: << < 28 | 29 | 30 | 31 | 32 > >>