риўдиң тийкарғы себеби. Ол Абу Машардың Тәбият ҳәммесинен күшлирек деген пикирине қосылады.
Ибн Сина менен келиспеўлеринде Беруний ҳақыйқый деистлик позицияға өтеди. То, что ты говоришь это со слов Аристотеля, который считает, что у мира нет начала, не следует отрицания деятеля и творца, то это бесмодные слова, поскольку если не предположить начало действия, то не будет мыслиться какой-либо деятель.
(Приложение к ст. А. Шарипова - Малоизвестные принципы переписки между Беруни и Ибн Сина//Общ. науки в Узб. Т. qoyt. N qq. c. eo).
Астрономиялық, геологиялық ҳәм басқа да тәбияттың қубылысларын анализлей отырып, ўақыттың, жердиң аспан денелери ҳ. б туўралы мынадай жуўмаққа келеди вычислетелю не возбраняется говорить о тысячах миллионов лет.
Тәбиятқа тәбийий-илимий қатнасты қолланыўдың зәрүрлиги ҳәм жоқарғы басламаны мойынлаў Берунийге деизмнен өтип, материяның мәңги болмысын мойынлаў туўралы идеяны айтыўға мәжбүрледи.
Қоршап турған дүньяның тийкарында материаллық басламалар бар. Ибн Сина менен полемикасында төрт элементин атайды. Олар суў, от, ҳаўа, жер. Ол олар туўралы мынадай деп жазады Қарапайым субстанциялар преиодлық пайда болыўды ҳәм өлиўди билмейди.
Беруний жанның барлығын мақуллайды. Бирақ ол жан дене менен тығыз бирге ҳәрекет етеди, жан тек денеде өмир сүриўи мүмкин деди. Берунийдиң денениң ҳәм жанның өз-ара байланысы ҳаққындағы көз-қараслары ҳақыйқый материалистлик характерге ийе. Жан көпшилик жағдайда жан денениң темпераментине бағынады, сонлықтан оның жағдайы ҳәртүрли ҳәм өзиниң характери бойынша ҳәр түрли болады.
(Абу Райхан Беруни Индия. //Избр. произв. В. б. т. Т. , qoye. т. w. c. eqq). Берунийдиң пикиринше, ҳаўа, жер, от бөлинбейтуғын бөлеклерден-атомлардан турады. Ол денениң шексиз бөлинбеслиги туўралы тәлийматтың надурыслы
Страницы: << < 58 | 59 | 60 | 61 | 62 > >>