Татар халык авыз иҗаты үрнәкләре һәм аларны өйрәнү максатлары һәм бурычлары

Страницы: <<  <  8 | 9 | 10 | 11 | 12  >  >>

телгән хөкем, ә җөмлә исә хөкемне белдерергә дә, белдермәскә дә мөмкин. Җөмлә ияле дә,иясез дә була, мәкальдә исә формаль яки реаль субъект һәм предикат группалары һәрвакыт белдерелә. Шуңа күрә күп кенә мәкальләрдә, гомумән, оригиналда да грамматик структура белән логик структура тәңгәл килмиләр. Бу закончалык, югарыда күргәнебезчә, тәрҗемәдә дә истә тотыла һәм чагыла.
Мәкальләрне тәрҗемә иткәндә, оригиналдан төрле характердагы (лексик, грамматик, стилистик һ. б. ) тайпылулар ясала. Алар һәр аерым очракта конкрет хәл ителәләр, әлбәттә. Мәсәлән, русларның неча пенять на зеркало, коли рожа крива мәкале болай караганда безнең авызың кыек булганга, көзгегә үпкәләмә мәкаленә туры килә, һәм сөйләмдә ул шулай йөри дә. Контекстта кулланылганда, мәкаль үзенең текстындагы аерым сүзләрнең сәнгатьләү мөмкинлекләреннән дә файдаланырга мөмкин. Без моны мәкальнең, мәсәлән, сүз уйнату, каламбур өчен файдаланылу очракларында да күрәбез. Шуңа күрә безнең мәкаль текстындагы авыз сүзенең (образының) стилистик мөмкинлекләре бу очракта рус мәкалендәге рожа сүзенекеннән үзгә булырга мөмкин. Димәк, бу мәкальнең тәрҗемәсе дә үзенеке булырга тиеш: не сердись на зеркало, что рот кривой. Шул ук рәвешчә без капчыкта ятмый мәкале - шило в мешке не улежит дип тәрҗемә ителә.
Мәкаль тәрҗемәдә дә мәкаль булырга тиеш. Тәрҗемәче мәкальнең мәгънәсен (эчтәлеген) генә түгел, бәлки бөтенләе белән үзен бирергә тиеш! Дөрес, кайбер очракта моны эшләве кыен да булуы мөмкин. Ләкин чыгармалар гомуми кагыйдәнең барлыгын гына раслыйлар бит.
Мәкальләр тәрҗемәсе турында сөйләгәндә, ике тел өчен дә уртак фонд мәкальләренә дә кагылырга кирәк. Безнең телдә актив кулланыла торган күп кенә мәкальләрнең рус теленнән яки рус теле аркылы чит телләрдән кергән калька икәнлеге ачык күренә. Мәсәлән, түбәндәге мәк

Страницы: <<  <  8 | 9 | 10 | 11 | 12  >  >>
Рейтинг
Оцени!
Поделись конспектом: