өйрәнәбез икән.
Укучыларның чыгышларын тыңлап китик.
œ
Ü
š
œ
Ü
агма кыскара һәм тыгызлана. Ул түбәнрәк төшә, һәм һава белән тулган үпкәләргә урын күбрәк кала. Әмма диафрагма үпкәләргә урын ясаучы бердәнбер мускул түгел. Кабырга мускуллары да, кабыргаларны өскә күтәреп һәм як-якка тартып, күкрәк читлеген киңәйтә. Авыз яки борын аша сулыш алганда, һава трахея буйлап аска төшә. Аннары ул барлык бронхлар һәм бронхиолалар аша уза.
Сулыш чыгару чираты җиткәч, барысы да киресенчә бара. Хәзер инде диафрагма үпкәләргә Кысылыгыз –дип боера. Диафрагма йомшый һәм үпкәдәге һаваны куып өскә күтәрә. Кабырга мускуллары да йомшара, кабыргалар төшә һәм бер-берләренә якыная, күкрәк читлегенең үлчәме кечерәя. Сулышны чыгарганда, һава кирегә хәрәкәт итә: альвеолалардан-бронхиолаларга, бронхиолалардан бронхларга үтә, аннары трахея буйлап менеп, борын яки авыз аша чыгып китә. Сулаган һава организмда җылына. Моны белю өчен бер тәҗрибә үткәреп алыйк. Тирән итеп сулыш алабыз, сулышны чыгарганда кулны авыз- борынга якын китереп тотабыз.
Сулыш алу һәм сулыш чыгару өчен безгә нинди орган ярдәм итәр соң?
Үпкәләр. Дөрес.
Үпкәләр . Безнең күзләребез, колакларыбыз парлы булган шикелле үпкәләребез дә конуссыман формадагы парлы орган. Ул күкрәк куышлыгында урнашкан. Ләкин алар размерлары һәм формалары буенча бер-берләреннән аерыла, чөнки сул ягыбызда йөрәк урнашкан.
Үпкәләрне макетка урнаштыру.
Безнең төркемнең бер кызыклы факт. Кеше бер тәүлек эчендә 10000 л кислород сулый.
Ә бездәге кызыклы факт. Бер минутка үпкәләр аша 100 л һава үтә.
Тагын бер факт китерәм. Үпкә зур булса да, массасы аз – 1200 г.
Үпкәләр нәрсәгә ошаган? Зәңгәр карточкалар белән эш.
ФО БОКС СИНЕКТИКС структурасын куллану
Үпкәләр
охшаган, чөн
Страницы: << < 2 | 3 | 4 | 5 | 6 > >>