тұлғалы етістіктер:
шықты, кірді,жуды
өтіп шықтыойнады
сурет салдықыдырды
мүсін жасадыбөлді
салды, тұрғызды ән салды шулады
Беріліп отырған етістіктермен сөз тіркестерін құрастырады, мысалы: үйдің суретін салды, қыдыруға кетті, үйден шықты, жолдасына барды, көшені кесіп өтті және т. б.
ә) сұраққа (не істеймін?) қатысты түбірі өзгеріп отыратын етістіктер: саламын, тұрғызамынсекіремін
оқимынайқайлаймын
б)тіркесте басқа етістіктермен келген, мысалы, қимыл- әрекеттін басталу шағын білдіретін ("Петя оңала бастады", "Петя сауыға бастады"), білуді немесе білмеуді білдіру үшін жұмсалатын ("Мен жапсыруды білемін, бірақ әлі оқи білмеймін"), мақсатты білдіру үшін қолданылатын ("Біз демалуға барамыз", "Петя балық аулауға барады"), тіркесте керек, болады, болмайды сөздермен бірге қолданылатын ("Ерте тұру керек", "Сөйлесуге болмайды", "Оқуға болады") етістіктермен келген тұйық рай және басқа да тұлгалардағы етістіктер.
в) келер шақтағы кейбір етістіктер ("Мен ойнаймын", "Ол киінеді", "Сен айтасын");
г) берілгенбағаны (жақсы, жаман, мәнерлі, тез, баяу, ақырын, катты), уақытты (бүгін, қыста, жазда, күзде, көктемде), мекенді (осында, онда, мұнда, оңнан, солдан, биік, аласа, ана жаққа,) білдіретін ең кең тараған үстеулер;
д) сөзбен сөзді, сөйлем мен сөйлемді байланыстыру қызметін атқаратын жалғаулық шылаулар (және, ал, алайда, бірақ, сол);
е) сөйлем мен сөйлемді байланыстыратын бағыныңқы мәнді шылаулар (сондай-ақ, тек, өйткені, егер, қашан, сол сияқты) (12).
Бес-алты жастағы балаларға грамматикалық дағдыларды қалыптастыру тұрмыстық қарым-қатынастар процесінде, сонымен бірге сабақ үстіндегі арнайы тілд
Страницы: << < 19 | 20 | 21 | 22 | 23 > >>