және сыртқы мутагенді факторлар әсер етіп, соның нәтижесінде гендер мен хромосомдар өзгеріске ұшырады. Қолдан сұрып-тау мен табиғи сұрыпталуға материал береді. Мутациялар доминантты, рецессивты, пайдалы, зиянды болулары мүмкін. Өсімдіктер немесе кейбір жануарлар популяцияларында (балықтар, насекомдар) полиплоидты формалардың пайда болуы микроэволюцияға әкеледі. Сөйтіп жаңа түрлер, туыстар дамуы мүмкін.
Комбинациялық өзгергіштік Будандыстыру немесе шағылыстыру кезінде популяциядағы ұрпақтарда ата-аналарының гендері жаңадан үйлесіп басқа бір белгіні жарыққа шыға-рады. Сұрыптауға материал болатын жаңа тұқым қуалайтын өзгерістің популяцияда таралуын қамтамасыз етеді.
Қызыл гүлді наурыз шешек және ақ гүлді наурыз шешек өсімдіктерін будандастырғанда қызғылт гүлді (өсімдіктердің пайда болуы, примула). Ақ түсті және сұр түсті жабайы қояндарды шағылыстырғанда қара түсті ұрпақтар тууы.
Арақатынастық өзгергіштікГендердің бір белгінің ғана емес, екі немесе оданда көп белгілердің қалыптасуына әсер етуі. Өзара байланысқан белгілердің тұрақтылығын, ағзаның біртұтастылығын қамтамасыз етеді. Ұзын аяқты жануарлардың мойындары да ұзын болып келеді.
Мутациялық өзгерістер өсімдіктерге де, жануарларға да тән.
Мутация деген терминды ғылымға голландиялық ботаник Гуго Де-Фриз 1900 жылы енгізген.
Экологияның бұзылуы ағзаның мутацияға ұшырауының негізгі себебі болып табылады. Пайда болған мутациялардың кейбіреулері ағзаға жағымды, кейбіреулері жағымсыз әсер етеді.
Тұқым қуалайтын өзгергіштіктер эволюцияға материял береді.
Тұқым қуалаушылық ағзаларда пайда болған өзгерістерді гендер, хромосомдар арқылы бір ұрпақтан екінші ұрпаққа бекітіп беріп отырады.
Мутациялар бұл генотипте жаңадан пайда болып отыратын өзгерістер.
Мутация кезінде хромосомалардың
Страницы: << < 12 | 13 | 14 | 15 | 16 > >>