ды екен? Мүмкін Мұхтардың балалық шағы сонда өтті ме?Ия,шындығында М. Шахановтың балалық шағы сол өңірде өткен екен. Әкесінің айтқан ескі Отырар жайлы әңгімелері осы Отырар дастанын жазуға себеп болған екен.
1. Тарихымызда талай-талай ақын,әнші ірі-ірі тұлғалар өткен. Қазіргі заманымыздың ірі тұлғасы М. Шахановты бұрыннан Арал проблемасын көтеруші,Қазақстанның Қырғызстандағы елшісі мемлекеттік тілді қызғыштай қорып жүрген кісі ретінде білсек,қазір сан мыңдаған ғасыр бұрыннғы тарихымызды бізге жеткізе білген ақын ретінде танимыз. 2. Отырыр сөзін ассоциациялау.
1. Қала,шаһар, кент, ауданы,
2. Кітапхана, базар.
3. Хан, билер.
ІІІ. Суреттеге қарап,Отырардың бейнесін тамашалау. Құм басқан төмпешіктер,қираған қала,мидай жазық дала-бұл бүгінгі Отырардың көрінісі. Осы көріністі өлең етіп жырлауға М. Шахановқа не себепкер болды? Бұл сұраққа жауап ретінде Мұхтардың әкесінің досына жазған хатынан үзінді келтіруге болады. « Атадан балаға ауысып келе жатқан дәстүр бойынша ұлымды тіземе отырғызып,Отырарды қорғау жолында опат болған, ұлы бабаларымның жанқиярлық күресін әңгімеледім». .
IV. «Отырар» өлеңінің мазмұнымен толық танысу.
V. 1219 жылы қыркүйек айында Монғол билеушісі Шыңғысхан жасағы Отырар қаласын басып алады. Өлең –Шыңғысханның ұлы Шағатайға ұрысынан бастау алады. Алты ай бойы жеңілмеген Отырар алты-ақ күнде жермен-жексен Қирайды. Осы тарихи шындықты ақын М. Шаханов негізге ала отырып,сыртқы басқыншы жауға қарсы күрескен Отырар халқының ерлік ісін, оның басшысы Қайырханды мадақтап жырлайды. Сол арқылы еліне,отанына опасыздық жасаған сатқынның қай дәуірде де сазайын аларын сездіреді.
Өлеңді 3 қатарға бөліп беріп оқытып,түсініктерін сұрау.
Рухы-өр,
Тәні бекем,
Бұл бірқайсар халық екен,
Тірліктен де артық қойған бірлікт
Страницы: << < 13 | 14 | 15 | 16 | 17 > >>