Байбөрі, Қалқаман туады. Сонда
Қалқаман мен Мамырдың әкелері немере ағайынды кісілер.
Мұғалім: Өте жақсы түсінгенсің. Ал енді дастанда Мамыр бейнесі қалай суреттеледі?
Жауап: Мамыр Мәметейден тараған байдың қызы. Өзі өте сұлу әрі ақылды. Әкесі оны
еркелетіп өсірді. Қыз киімін кимей, өзін ер баламын деп есептеп жүреді. Байдың
Мамырдың басқа баласы жоқ. Сондықтан ел байдың көңіліне қарап,оны қыз деп айта
алмай жүреді. Құда түсуге ел бата алмайды. Қалқаман да сол көптің бірі. Бір күні екеуі
жылқы бағып жүріп кездеседі. Осы кезде бірін бірі қатты ұнатып қалады.
Мұғалім: Жыр желісі бойынша осы екі жасты жақындастыратын бір тосын оқиға болады.
Кім айтады екен?
Жауап: Дастанда Сәмеке деген хан қалмақты жеңіп, той жасайды. Сол тойға Тобықты елі
тегіс шақырылады. Оңаша қалған жастар бастаңғы жасайды.
Мұғалім: Бастаңғы деген не?Жауап: Бұл қазақ халқының бір салт дәстүрі. Үйдегі үлкендер бір жаққа кеткенде, үйдегі жастар бас қосады.
Мұғалім: Ал, балалар жыр өзегі өздеріңе таныс. Енді жыр желісі бойынша мынадай
топтық, жұптық, жұмыстар жүргіземіз. Бұл үшін сыныптағы оқушылар қабілеті бойынша екі топқа бөлінеді.
Поэма 1882 жылы жазылған. 1912 жылы Семейдегі Жәрдем баспасында жарық көрген. Оқиға болған жер - Сыр өңірі. 1722 жылы қазақтың Ақтабан шұбырынды қарсаңындағы қилы кезең суреттеледі.
Поэма жанры - эпикалық-ғашықтық дастан.
Тақырыбы екі жастың махаббат драмасына құрылған.
Идеясы - қоғамның әділетсіздігіне, ел билеушілердің озбырлығына қарсылық.
І- топ. а) Шығарманың композициялық құрылысына талдау. Екі оқушы жұптасып орындайды. Бірі мәтін бойынша, екіншісі теориядан жауап
береді.
І- жауап: Басталуы.
Жауап: Көркем шығармада баяндалатын оқиғаның басталуын шығарманың бастал
Страницы: << < 1 | 2 | 3 | 4 | 5 > >>