Құрмалас сөйлем

. Жайылма сөйлем дегеніміз не?
11. Терезеден оның жүзіне айдын жұмсақ нұры түсіп тұр.
12. Бұл уақыттың ішінде ел де өзгеріп кетті, адамдар да өзгерді.

ІІІ Жаңа сабақ:
Өтілген тақырыптарды топтастыру әдісі арқылы қайталау, жаңа сабақпен байланыстыру. Сөйлемнің түрлері топтастыру әдісі бойынша слайдта көрсетілген.
Екі немесе одан да көп жай сөйлемдерден құралып, күрделі ойды білдіретін сөйлемдерді құрмалас сөйлем дейміз.


Жай сөйлемдерҚұрмалас сөйлемдер
Жай сөйлем бір ғана тиянақты ойды білдіреді.
Жеке сөздерден құралады.
Жеке сөйлемге сай дауыс ырғағы да ықшам.
Әр сөйлемнің аяқталғанына байланысты өзіндік айырымы бар дауыс ырғағымен айтылады. Құрмалас сөйлем екі жай сөйлемнен құралып, күрделі ойды білдіреді.
Баяндауыштары тиянақты.
Жек сөйлемдер бір-бірімен құрмаласып тұрғандықтан, дауыс ырғағы әр сөйлемнің өз ыңғайына қарай ерекшелене, бірақ ұласпалы түрде айтылады.


ІV Жаңа сабақты пысықтау:
1. «Кітап –білім бұлағы» оқулықпен жұмыс
1-топ
Жай сөйлем мен құрмалас сөйлемдерді ажырату, морфологиялық, синтаксистік талдау жасау.
Мінезі жақсы төрге озар.
Ыстық асқа үрлеме.
Үлкен келсе, аяғыңды аяма.
Досыңды барда да сына, жоқта да сына.
Айгүл аттан түсіп еді, су қайта таязданып қалғандай екен.
Бұл уақыттың ішінде ел де өзгеріп кетті, адамдар да өзгерді.
2-топ
Жай сөйлем мен құрмалас сөйлемдерді ажырату, морфологиялық, синтаксистік талдау жасау.
Дос адам артық сұрамайды.
Сыйлағанды сыйла, илегенді иле.
Анадан туған әр адамның жүрегінің түбінде достық пен махаббаттың ұрығы жатады.
Әлия оны басынан асырып лақтырып жіберді де, сұм жауды шалқасынан түсірді.
Қонағы домбыра тартса, ол әнімен қосылды.
Алыс жо