гас, деловой хаачыстыба);
- интеллектуальнай (логикалаах, тургэнник ейдуур, холобур, "математическай уклоннаах о5о");
- билиигэ-керуугэ тардыьыылаах (ис-иьиттэн уерэ5и ылынымтыа, кинигэни удьуордаан туран аа5ар, грамотнай);
- эмоциональнай (наьаа чувствительнай, ытанньах, уерунньэн);
- волевой (ис-иьиттэн еьес, санаабытын тиьэ5эр тиэрдэр);
- коммуникативнай (тургэнник дьону кытта уопсай тылы булар, мобильнай).
О5о сайдыыта айыл5аттан бэриллибит суолунан барбата5ына отуора алдьанар эбит. Маннык о5о сөптөөх үөрэ5эр үөрэммэт, туга да табыллыбат, оло5о утары турууга кубулуйар, о. э. тугу да сөбүлээбэт, дьоҥҥо үксүлэригэр утары турар, устунан оло5о табыллыбат. Онон өбүгэ үгэһин, суолун- ииһин үөрэтии, ыччакка иҥэрии олус улахан суолталаах эбит.
Аймахтыылар
Саха тылыгар аймахтыылары араартаан ааттыырга элбэх өйдөбүллэр бааллар. Холобур: хос эһэ, хос эбэ, эһэ, эбэ, убай, быраат, эдьиий, балыс, күтүөт, кийиит, саҥас, таай, а5а кылын, ийэ кылын, сиэн, сыган, ходо5ой, түҥүр, бэргэн, бадьа, биллэх. Н. А. Виташевскай бэйэтин кинигэтигэр былыргы сахалар баай, сэниэ, ол аата былаастаах дьоннуун аймахтаһар, чугасаһар ба5алаахтар диэн суруйбута. Аймахтаһыы итини тэҥинэн инники өттүгэр эрэл санааны иитэрэ, тус-туспа алаастарынан, түөлбэлэринэн олорор дьону биир гына сомо5олуура. Н. А. Виташевскай суруйбута: "Аймах-билэ дьонноох эрэ киһи кыайан-хотон, байан-тайан олоруон сөп". Ахсаан өттүнэн элбэх киһи аймахтаһарыттан эбитэ дуу, "хаан-уруу", "чугас аймах" диэн өйдөбүллэр үөскээбиттэр. Хаан - уруу аймахха сыһыан өссө сылаас, сымна5ас, чугас буолуохтаа5а. Бэл онноо5ор бу сир ийэттэн арахсарга чугас аймахха, хаан-урууга баайы-дуолу кэриэс этэн үллэрэр,
Страницы: << < 1 | 2 | 3 | 4 | 5 > >>