еуіш -- бұл қандай да бір заттыңұзындығын табу үшін алынған белгілі бір ұзындыққа ие, заттыңұзындығын, көлемін және массасын өлшеуге арналған құрал.
Өлшеуіш ұғымын, айталық, адамның бойын оның табаныныңұзындығымен өлшеу арқылы түсіндіруге болады.
Бұл жағдайда табанның ізі -- бой өлшеуіш ретінде алынады. Оқушыларға адамдар ерте кезден бастап-ақ ортақөлшем бірліктерді енгізгенін түсіндіріңіз. Бүгін ұзындықтың стандартты өлшем бірлігі -- сантиметрмен танысатынын хабарлаңыз. Екі түрлі жолақты көрсетіңіз: олардың біреуініңұзындығы 1 см, ал екіншісінікі -- 10 см және оларды "кішкентай өлшеуіш" және "қалыңқағаздан жасалған жолақ" деп атаңыз. Жолақтыңүстіне кішкентай өлшеуіш жолақты салып, жұппен өлшеуді ұсыныңыз. Оқу-шылар жолақтыңұзындығының 10 өлшеуіш екенін анықтаулары тиіс. Содан кейін кішкентай өлшеуіштің те ұзындығы болатынын айтыңыз және оныңұзын-дығы -- 1 см екенін хабарлаңыз. Сонымен "Қалыңқағаздан жасалған жолақтыңұзындығы 10 см" деп айтуға болатынын ескертіңіз. Содан кейін ұзын-дықты өлшейтін құралдың болатынын және оның біреуін сызғыш деп атайтынын айтыңыз да, сызғыш-тыңөзін көрсетіңіз.
Осыдан кейін оларға мынадай сұрақтар қойыңыз:
-- Сызғыш неге ұқсас? (Оқушылардың жауабы. )
-- Онда нелер бейнеленген? (Цифрлар мен кіш-кентай бөлік сызықтар. )
-- Сызғыш сандық сәулеге ұқсай ма? (Сызғыштағы үлкен бөліктердің арасы бірдей. )
Бір бөлік пен екінші бөліктің арасы 1 см екенін айтыңыз. Сонымен қатар "1 сантиметр" деген сөзді қысқаша "1 см" деп жазуға болатынын ескертіңіз. Оқушыларға кесінділерді сызғыштың көмегімен қа-лай өлшеуге болатынын көрсетіңіз. Олардың на-зарын өлшеу кезінде кесіндінің бір ұшын 0 санына дәл келтірудің маңызды екенін және екінші ұшы сол
Страницы: << < 16 | 17 | 18 | 19 | 20 > >>