лектр кедергісі R әріпімен белгіленеді.
R
Электр кедергісінің өлшемі Ом деп аталады. Егер электр тізбек бөлігінің кедергісі Ом болса, онда 1 вольт кернеу 1 ампер ток күшін тудырады:
1 Ом
Өткізгіштің кедергісі деп берілген өткізгіштің өз бойымен өтетін тоққа жасайтын кедергісін көрсететін физикалық шаманы айтады.
Өткізгіштің кедергісі оның L ұзындығына, S көлденең қимасының ауданына және жасалынған материалдың қасиеттеріне тәуелді:
Rρ
мұндағы: ρ-өткізгіш материалының меншікті кедергісі. Меншікті кедергі өткізгіштің бірлік ұзындығы және көлденең қимасының бірлік ауданымен анықталатын физикалық шама. Оны 00 С температурада есептеп, кестеге енгізеді. Тәжірибеде меншікті кедергінің температураға сызықтық тәуелділігі байқалады:
ρρ0(1αt)
мұндағы α - кедергінің температуралық коэффициенті, ол өткізгіштің түріне және олардың ішкі құрылымына тәуелді мәнін кедергіні
R ρ
аламыз, мұндағы Ro ρo-осы өткізгіштің 00С температурадағы кедергісі.
Әр түрлі заттардың меншікті электр кедергісі әр түрлі және өткізгішке әсер ететін сыртқы жағдайларға тәуелді. Мысалы, заттың температурасы өзгергенде, оның меншікті кедергісі де өзгереді.
Тізбектің бөлігі үшін Ом заңы
φa φb
а b
Металл өткізгіштің ab бөлігін қарастырайық, оның бойымен а нүктесінен b нүктесіне қарай ток жүріп жатсын. Бұл нүктелердің потенциалдары сәйкесінше φa және φb. Өткізгішті бір температурада ұстап тұра алсақ, онда оның бойымен өтіп жатқан ток күші Uφa-φb потенциалдар айырымына пропорционал болатыны тәжірибеден белгілі, яғни I R U
Пропорционалдық R коэффициенті өткізгіш материалының тегіне және оның өлшеміне тәуелді. Неміс физигі Г. Ом 1827 ж. бірқатар тәжірибелер нәтижесінде осы тәуелділікті
Страницы: << < 1 | 2 | 3 | 4 | 5 > >>