--
Тоғыз-құмалақөңдеу
Уикипедия -- ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Мына мақаланы не бөлімін Тоғызқұмалақтың ойын сандығы дегенмен біріктіру ұсынылған. (Талқылауы)
Тоғыз құмалақ тақтасының жалпы құрылысы
Тоғыз-құмалақ -- қазақтың ұлттық дәстүрлі ойындарының бірі, ақыл-ой ойыны.
Мазмұны
жасыру
1 Тарихы
2 Әлемде
3 Қазақстанда
4 Тоғызқұмалақ ережесі
o 4. 1 Жүріс жасау ерекшеліктері
o 4. 2 Тұздық алу ережесі
o 4. 3 "Атсырау" ережесі
5 Тағы қараңыз
6 Сілтемелер
7 Дереккөздер
--
Тарихыөңдеу
Соңғы деректерге қарағанда, оның шығу тарихы 4 мың жылдық кезеңді қамтиды. Ал кейбір мамандардың айтуынша, оның пайда болған кезі бұдан да көп уақыт болуы әбден мүмкін. Тоғыз-құмалақ өткен ғасырларда қазақ даласындағы ең кең тараған ойын болатын.
--
Әлемдеөңдеу
Тоғыз-құмалақ
Қазіргі кезде әлемнің көптеген елдерінде тоғыз-құмалақ жақсы насихатталып жатыр. Мәселен, Қырғызстандамектептерде тогуз-коргоолдан олимпиада өтеді екен. Қытайда, Қарақалпақстанда кітаптар, ғылыми еңбектер шығуда. Сондай-ақ, көршілес Алтайда, Қарашай-Шеркеште, Сахада үйірмелер ашылып, Еуропаның бірнеше елдерінде тоғыз-құмалақ ойналып жатыр деген дерек бар.
Қазір әлемде тоғыз-құмалаққа ұқсас мысырлық калах, Моңғолияда эсон коргоол, Шри-Ланкада олинда калия, африкалықтарда манкала, габата, абапа, нам-нам, бао, тамподуо, омвесо, маработ, тұрақты америкалықтардааджи-бото, варри роунд және роунд, азиялықтарда сунгка, паллангули, гонгкак сынды ойындар бар.
Мәселен, Африкадағы Уганда елінің омвесо деген ұлттық ойыны бар. Оның тоғыз-құмалақтан ерекшелігі отау саны көп (32 отау) те бірақ құмалақ саны аз (64 құмалақ). Осы ойынды угандалықтар әлемдік интеллектуалдық ойынд
Страницы: 1 | 2 | 3 > >>