асць усіх уласных імёнаў. Да іх адносяцца імёны асабовыя, імёны па бацьку, прозвішчы, мянушкі людзей і жывёл, назвы гарадоў, рэк, акіянаў, плошчаў, нябесных цел і г. д.
Уласныя імёны, якія называюць людзей, – гэта антрапонімы, а навука, якая займаецца іх вывучэннем, – антрапаніміка (ад грэчаскага anthropos – чалавек і onyma – імя). Геаграфічнымі назвамі – тапаніміка (грэчаскае topos – месца і onyma – імя). Тапонімы і антрапонімы – пераважна назоўнікі.
Давайце праскланяем антрапонім Іван Барысаў і тапонім горад Барысаў. (Слайд з табліцай адкрыты. )2 вучні да дошкі
Праца з картай прозвішчаў. Прозвішчы на -оў, -еў, -ін, -ын уласцівы пераважна паўночнаму ўсходу Беларусі (Віцебшчына, Магілёўшчына, усходнія раёны Гомельшчыны. Гэта відаць на прыкладзе прозвішчаў беларускіх пісьменнікаў, вядомых дзеячаў навукі, культуры, ураджэнцаў гэтых абласцей Беларусі: М. Лынькоў, В. Быкаў, А. Куляшоў, I. Чыгрынаў, С. Законнікаў, А. Ушакоў, В. Матэвушаў, П. Пруднікаў, I. Шамякін, Р. Барадулін, А. Вялюгін, Г. Бураўкін, А. Грачанікаў, Я. Сіпакоў і інш. Так, Леў Успенскі адзначыў: тыя, хто носіць прозвішчы на -оў, -аў, найчасцей павінны быць велікарусамі, ураджэнцамі спрадвечна рускіх абласцей.
Прозвішчы з суфіксамі -овіч, -евіч, -іч, -ыч бытуюць ва ўсіх кутках Беларусі, але найбольш тыповыя яны для цэнтральнай часткі і Гродзеншчыны. Параўнаем таксама: К. М. Міцкевіч (Я. Колас), I. Д. Луцэвіч (Я. Купала), Ф. Багушэвіч, В. Дунін-Марцінкевіч, Н. Гілевіч, Я. Непачаловіч, У. Юрэвіч, М. Ермаловіч, А. Марціновіч, Г. Далідовіч, М. Багдановіч і інш.
Праца з геаграфічнай картай Магілёўскай вобласці. (у кожнага на партах)
1 заданне. Перад вамі геаграфічная карта Магілёўскай вобласці , трэба выпісаць усе гарады з канчаткамі –аў, -оў,-ёў,-ін і паставіць іх у месны склон. (8 гар
Страницы: << < 2 | 3 | 4 | 5 > >>