ң аумағын тартып алуға тырысқан ортаазиялық хандықтар шабуылдады. Алайда ең қауіпті жауы Жоңғарлар болды, олар Қазақ феодал мемлекетінің өмірі үшін шынайы қауіп төндірді. Цэван-Рабдан және оның немересі Ғалден-Цэрен басқарған жылдары Жоңғар хандығының, оның Орта Азия елдерінің өміріндегі белсенді рөлі ең құдіретті кезеңдер болды. Цэван-Рабданның ең ірі актісі қазақтың Тәуке ханымен шайқасуы болды. Қазақ хандығы қосымша жайылым пайдаланатын жерлерге мұқтаж болды, алай бос жерлер таба алмады. Жер тар болды, алайда ең басты мебеп әскери қақтығыс болған жоқ. Феодалдық топтардың әрбір тараптан сауда жолдарына бақылау орнатуы, қарсыластарының байлықтарымен күн көру маңызды ұмтылысқа ие болды. Егер Ресейге қатысты жоңғар басқарушылары аңдыған көзқарасты қамтыса, ал қазақ рулары үшін өздерінің агрресивті дағдыларын жасырмады. Солтүстік-шығыс шекараларындағы тартысты жағдай қазақ хандықтарын және сұлтандарын I Петрдің үкіметімен келіссөздер жүргізуге және Сібір шекара билігі арқылы Ресеймен одақтаса отырып өздерінің Жоңғарлармен соғысу пиғылын білдіруге мәжбүр етті.
1717 жылы қазақтың кейбір көшбасшы сұлтандары Қайып және Әбілхайыр, қазақ руларындағы сыртқы саяси жағдайлардың қиындығын және сыртқы қарсыластар тарапынан нақты қауіпті ескере отырып, әскери одақ құру туралы I Петрге жүгінді. Соңғысы, Швециямен соғыста және ішкі ырың-жырың және қазақ руларындағы өзара жанжал туралы мәліметтерге ие бола отырып, "қазақтардың ісімен" араласуға табандылық танытпады, тек қана Қазақстандағы, Орта Азиядағы және Жоңғариядағы оқиғаларды бақылауды жалғастырды. I Петрдің Ресей мемлекетінің құрамында қырғыз-қайсақ ордасының болуын қалауы, өзінің мемлекетінің шекарасын кеңейтумен ғана емес, сонымен қатар Ресейдің шығыс шекарасын қауіпсіздендіруге ұмтылу болды4. I Петрдің жеке өкі
Страницы: << < 5 | 6 | 7 | 8 | 9 > >>