t;кочагына" чумганнар.
г) - (КИТАП БЕЛӘН ЭШЛӘҮ). Дәреслекнең 214 битен ачыгыз. Андагы 85 рәсемне игътибар белән карагыз. Атлантик океан белән тоташтыручы Изге Лаврентий елгасы аша Бөек күлләр зур су системасын барлыкка китерәләр. Әйдәгез, бу күлләрне карта һәм атласларыгыздан эзләп табыйк әле. (Физик карта һәм атлас белән эшләү).
- Ни өчен бу күлләрнең сулары Атлантик океанга коя? Ул нәрсәгә бәйләнгән? (рельефка)
(сл. 25,26) - Килеп чыгышлары буенча нинди күл казанлыклары булуын искә төшерегез. ( тектоник, бозлык, вулканик, карст һ. б. )
Тектоник
Вулканик
Бозлык чоры
Лагуналарда
Т. Американың күлләре
Югары, ЭриНикарагуа
Онтарио Зур аю күле Крейтер
ГуронЗур Невольничье
МичиганАтабаска
- Бу "Бөек күлләр" Т. Американың тагын бер аерылып торучы бер өлеше булып тора. Соңгы вакытта күлләргә антропоген йогынты ясала, ә бу аларның пычрануына китерә. ( контурлы картада күлләрне билгеләү)
-Күлләр мул сулы елгалар белән тоташкан. Изге Лаврентий елгасы күлләрдән суны җыеп океанга илтә. Күлләр бассейны территориясендә бик зур шәһәрләр урнашкан. Хәзерге вакытта промышленность күлләр яр буена зур басым ясый, ә бу басымны алар күтәреп бетерә алмыйлар. Мышьяк, цианидлар - бу пычратуның бер өлеше генә. Хәзерге заман су чистарту җайланмалары бар, ләкин алар бик кыйммәт тора. Күлләрне чистарту өчен 65 млрд. доллар кирәк. Материкта агымсыз күлләр дә бар. Бу Зур бассейн һәм Мексика таулыгы территориясе. Монда "Зур тозлы" күл урнашкан. Материкның төньяк өлешендә матур, зур күлләрнең берсе ВИННИПЕГ урнашкан, индеецлар телендә "су" дигәнне аңлата. Җир кабыгының җимерүләре нәтиҗәсендә күлнең казанлыгы барлыкка килгән (дәреслек 216 бит, 86,87 рәсем)
д) Кеше тормышында ел
Страницы: << < 3 | 4 | 5 | 6 > >>