Теодолит

Теодолит — жер ө?лшеу жұ?мыстарында, жерді тексеріп шолуда жә?не ірі масштабты съемка жасауда кө?п пайдаланылатын бұ?рыш елшейтін геодезиялық? аспап. Оның? ең? маң?ызды бө?ліктеріне: қ?арау тү?тігі, градусталғ?ан екі — вертикальды (тік) жә?не горизонтальды (жазық?) — шең?бері жатады. Сондық?тан теодолитпен горизонтальды, вертикальды бұ?рыштарды бірдей анық?тауғ?а болады.
Теодолит қ?ұ?рылысы
Негізгі бө?лшектері мен олардың? қ?ызметі
Кө?лденең? жә?не тік шең?бер – кө?лденең? жә?не тік бұ?рыштарды ө?лшеу ү?шін. Қ?ұ?рылымы: лимба – 0?тан 360?-қ?а дейінгі бө?ліктері бар шең?бер, алидада –есеп алу қ?ұ?рылғ?ыларының? элементтері орналасқ?ан аспап бө?лігі.
Дү?рбі – нысананы нысаналау жә?не кө?лденең? шең?бердің? жазық?тығ?ына ө?лшенетін бұ?рыш жақ?тарын жобалау ү?шін.
Цилиндрлік дең?гей – аспап осьтерін тіктеуіш жағ?дайына келтіру жә?не жұ?мыс барысында осы жағ?дайдың? қ?алыпты болуын бақ?ылау ү?шін
Тұ?ғ?ырық?- ү?ш кө?тергіш винттері бар тұ?ғ?ыр.


Тіктеуіш – жіп немесе оптикалық? қ?ұ?рылғ?ы арқ?ылы бұ?рыш шың?ның? аспаппен центрлеу
кө?тергіш винттер– бекіткіш винттермен қ?атар жұ?мыс жасайды жә?не нысанағ?а дә?л келтіру қ?ызметін атқ?арады.
орнытырғ?ыш винт– теодолитті штатив устелң?не бекіту ү?шін


Теодолитті пайдалана отырып, ө?лшеу жұ?мыстарын жү?ргізгенде, теодолит қ?ұ?рамында:
-буссоль;
-штатив;
-тіктеуіш сияқ?ты қ?ұ?ралдарды ә?рдайым бірге болуы қ?ажет.
Буссоль - магниттік азимуттар мен румбтар бірліктерін анық?тайтын аспап, штатив–бірұ?шы арнайы тү?рде қ?озғ?алмалы бекітіліпістелінген ұ?штағ?анды қ?арапайым қ?ұ?рал.
Теодолит осы штативтің? бас бө?лігіне - орнық?тырғ?ыш винт (8) арқ?ылы бекітіледі.

Негізгі тү?рлері:
Oптикалық? жә?не электронды. Соң?ғ?ысын алғ?ашқ?