ұйылған ваннаға түскен кезде кенеттен ойына әлгі есептің шешуі келген екен дейді. Өзінің ашқан жаңалығына шаттана қуанған ол "Эврика!" (Таптым!) деп Сиракуз көшелерінің бойымен айғайлап жүгірген екен. Сірә,жаңалық ашқан адам ерекше бір сезімге бөленетін болар.
Архимедтің ашқан жаңалығының мән-мағынасын түсіну үшін қарапайым тәжірибе жасап көрейік.
(Тәжірбие көрсету)
Сонымен , сұйыққа батырылған денеге осы денені сұйықтан ығыстыратын күш әрекет етеді.
F1 F2 яғни Fы F2- F1
III. Практикалық тапсырма. Тәжірибе жасау.
Осы ығыстырушы күштің қандай шамаларға тәуелді немесе тәуелді емес екендігін тәжірибе арқылы тексереміз. Оқушылар екі топқа бөлініп, әр бір топ оқушыларына үлестірмелі қағаздар таратылып беріледі.
1 топ. 1-тәжірибе:
Құрал-жабдықтар: штатив, динамометр, көлемдері әр түрлі пластилиннен жасалған дене,стакан, сұйық (су мен май ).
Пластилиннен жасалған көлемдері әр түрлі екі денені динамометрге іліп, кезегімен ыдыстағы суға батырып, динамометрдің көрсетуін жазып алып, қорытынды жасаңыз.
тәжірибе
Пластилиннен
жасалған дене
Дененің ауадағы
салмағы Р1 ; Н
Дененің судағы
салмағы Р1 ; Н
Архимед күші
Fы P1- P2 ; H
1
Үлкен шарик
2
Кішкентай шарик
Ығыстырушы күштің дененің көлеміне тәуелді екендігін анықтаңыз.
Қорытынды:
"Тығыздығы бірдей екі дененің қайсысының көлемі үлкен болса, сол денеге сұйықтың ығыстырушы күші көп болады,яғни дененің көлеміне тәуелді. "
2 топ. 2- тәжірибе.
Құрал-жабдықтар: штатив, динамометр, көлемдері бірдей, тығыздықтары әр түрлі заттар, стакан,сұйық (су мен май ),
Көлемдері бірдей, тығыздықтары әр түрлі денелерді алып,кезегімен ыдыстағы суғ
Страницы: << < 1 | 2 | 3 | 4 | 5 > >>