Шигеллалар

Шигеллалар.
Бактериалды дизентерия немесе шигеллез – көбінесе тоқ ішекті зақымдайтын Shigella
Туыстастығыгың бактериялары тудыратын жұқпалы ауру. Туыстастықтың аты дизентерия қоздырғыштарының бірін ашқан К. Шиганың есімімен байланысты. Алғаш реет 1888жылы T. Widal сипаттама берген.
Морфологиялық және тикторталдық қасиеттері. Шигеллалар – грамм теріс, шеттері жұмырланған таяқшалар, спора түзбейді, талшықтары жоқ, қозғалмайды. Көптеген штамдарда түктер мен жыныстық кірпікшелер анықталады. Кейбір шигеллалар микоркапсулаға ие.
Дақылдандыру. Дизентериялық таяқшалар – факультативті анаэробтар. Қарапайым қоректі орталарда 37 градус жақсы өседі. Тығыз ортада ұсақ мөлдір колониялар , ал сұйық ортада диффузды лайлану түзеді. Шигеллаларды өсіру үшін байыту ортасы ретінде көбінесе селенит сорпасын қолоданады.
Ферменттік белсендігі. Шигеллалардың басқұа энтеробактерияларға қарағанда ферменттік белсендігі төмен. Көмірсулар сонымен бірге қыщқыл түзе отырып ыдыратады.

Антигендік қасиеті. Шигеллалар О және К антигендерге ие. Шигеллалардың әртүрліллігі биохимиялық қасиеттеріне ғана емес, сонымен бірге антигендік қасиеттеріне де байланысты.
телий жасушасына енуіне себепкер болатын инвазиялық ақуыз жатады, ол шигеллалардың төрт түорінде кездесетін ірі инвазиялық плазмидалллармен қадағаланады. Инвазиялық ақуыздар трипсинге сезімтал, сондықтан патологиялық үрдіс тоқ ішекте шектелген. Пили мен адгезияға жауапты сыртқы мембрананың ақуызы және микрокапсула патогенділік факторларына жатады.
Резистенттілігі. Шигеллалар химиялық және физикалық факторларға тұрақтылығы төмен. Ең төзімдіс ашық құбыр суында 2,5 айға дейін, ашық су қоймасында 1,5 айға дейін сақталады.
Эпидемиологиясы. Дизентерия- антропонозды тнфекция инфекция көзі ауру адам мен