Болымсыздық есімдігі

ақ тілі" елінде, "Морфология"




патшалығында "Есімдік" деген қарт өмір сүріпті.
Қарттың 7 баласы болыпты. Олардың есімдері кімдер? Қане, атайық?
Біз бүгін "Есімдік" қарттың ең кіші баласы "Болымсыздық есімдігімен" танысамыз.
Балалар, осы сәтте біз сабақта отырмыз. Бүгінгі сабағымыз ерекше. Бұған ешкім ешқандай күмән келтірмеу керек. Бүгінгі сабақта ешнәрсе назардан тыс қалмау керек. Ештеңені ешқашан ұмытпау керек.
Болымсыздық есімдігі: ештеңе, ештеме, ешбір, ешқашан, ешқандай, ешқайдан, ешқайда, ешқайсысы, дәнеңе, дәнеме, т. б. Болымсыздық есімдіктерінің ешкім, ешқайсысы, дәнеңе, ештеңе дегендері зат есімнің орнына, ешқашан, ешқайда, ешқайдан дегендері үстеу немесе мезгілдік, мекендік мағынаны білдіретін сөздердің орнына жұмсалады. Мысалы: Бұл жерде ешкім сырымды білмейді, айтып нетейін? деген сөйлемде ешкім деген болымсыздық есімдігі кім? (білмейді)? деген сұраққа жауап беріп, адам мәнінде қолданылған, сөйлемде бастауыш болып түр.
Болымсыздық есімдіктері көбінесе еш сөзі мен бір, кім, қашан, қандай, қайдан, қайсысы тәрізді есімдіктердің бірігуі арқылы жасалған. Сондықтан да олар бірігіп жазылады. Ал еш сөзі басқа сөздермен (зат есімдермен) тіркесіп, бөлек жазылады. Мысалы: Сенен басқа еш жерден таба алмадым орнымды .
Оқушыларды көк және жасыл түсті қима қағаздарды таңдаулары бойынша екі топқа бөлемін.
Тұлпар, Қыран топтары.
Сыныпта тапсырмалар:

1V. "Қыз қуу" әдісімен оқулықтағы тапсырма. Ешкім, ештеңе, ешнәрсе, ешқайсысы сөздерін септеуден жарысады. Уақыт 2 секунд.
V. "Көкпар" ойыны. Талдау - табыс кілті

Төмендегі берілген сөйлемдерден болымсыздық есімдігін тауып, морфологиялық талдау жасаңдар.
1 топ. 1. Мен ешкім